แบบประเมินทางจิตวิทยามีหลายประเภท โดยมีจุดประสงค์เพื่อช่วยวิเคราะห์หรือเป็นมาตรวัดทักษะด้านต่างๆ เพื่อช่วยวินิจฉัยโรคและเพื่อทำความเข้าใจผู้ที่เข้ารับการปรึกษา เป็นแบบคัดกรองสุขภาพจิตด้านต่างๆ หรือเพื่อรับรองสุขภาพจิตของผู้นั้นเพื่อทำธุรกรรมบางอย่าง เช่น รับรองเพศสภาพไม่ตรงเพศกำเนิดเพื่อผ่าตัดแปลงเพศ รับรองการทำพินัยกรรม รับรองการรับบุตรบุญธรรม รับรองความพิการทางจิตเวชต่างๆ
หากจิตแพทย์ตรวจประเมินแล้วเห็นว่าควรให้ผู้นั้นทำแบบทดสอบทางจิตวิทยาเพิ่มเติมเพื่อช่วยวิเคราะห์หรือวินิจฉัย จึงจะทำการนัดหมายให้พบนักจิตวิทยาเพื่อทำแบบทดสอบทางจิตวิทยาต่อไป
IQ test หรือแบบทดสอบความฉลาดทางเชาว์ปัญญา เป็นการทดสอบความสามารถทางสติปัญญาของบุคคลหนึ่ง โดยวัดจากความสามารถในการเรียนรู้ การคิด วิเคราะห์ แก้ปัญหา และการปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ต่างๆ โดยแบ่งออกเป็น 2 ด้านหลักๆ ได้แก่ ด้านภาษา (Verbal) และด้านการปฏิบัติ (Performance)
คะแนนจากแบบทดสอบจะถูกนำมาคำนวณเป็นคะแนนสติปัญญารวม (Full Scale IQ) และคะแนนย่อยในแต่ละด้าน โดยคะแนนสติปัญญารวมจะอยู่ระหว่าง 40 ถึง 160 โดยมีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 100
การทดสอบจิตวิทยา projective test เป็นเทคนิคการทดสอบบุคลิกภาพแบบหนึ่ง ซึ่งใช้วัสดุหรือสถานการณ์ที่คลุมเครือหรือเปิดกว้าง เพื่อให้ผู้ถูกทดสอบได้แสดงออกถึงความคิด ความรู้สึก ทัศนคติ ความเชื่อ และแรงจูงใจของตนเอง โดยไม่รู้สึกถูกกดดันหรือควบคุม
การทดสอบ projective test อาศัยหลักการที่ว่า บุคคลมักจะตอบสนองต่อสิ่งเร้าในลักษณะที่สะท้อนถึงบุคลิกภาพของตนเอง ตัวอย่างเช่น หากผู้ถูกทดสอบมองภาพคนที่กำลังโกรธ ผู้ทดสอบอาจตีความว่า ผู้ถูกทดสอบมีแนวโน้มที่จะแสดงอารมณ์โกรธออกมาได้ง่าย
การทดสอบ projective test มีหลายประเภท ตัวอย่างการทดสอบ projective test ที่เป็นที่รู้จักกันดี ได้แก่
การทดสอบภาพ Rorschach (Rorschach Test) เป็นที่นิยมมากที่สุด การทดสอบนี้ใช้ภาพหมึก 10 ภาพ ซึ่งไม่มีความหมายที่ชัดเจน ผู้ถูกทดสอบจะต้องอธิบายว่าเห็นอะไรในภาพแต่ละภาพ
การทดสอบ Thematic Apperception Test (TAT) เป็นภาพประกอบ 31 ภาพ ซึ่งแสดงถึงสถานการณ์ต่างๆ ผู้ถูกทดสอบจะต้องสร้างเรื่องราวเกี่ยวกับภาพแต่ละภาพ
การทดสอบ projective test มักใช้ร่วมกับการทดสอบบุคลิกภาพแบบอื่น เพื่อช่วยให้นักจิตวิทยามีข้อมูลเชิงลึกที่หลากหลายเกี่ยวกับบุคลิกภาพของผู้ถูกทดสอบและสามารถช่วยให้ผู้ถูกทดสอบแสดงออกอย่างอิสระและเปิดเผยมากขึ้น
เป็นแบบทดสอบความสนใจด้านอาชีพ แนวคิดพื้นฐานของแบบทดสอบ คือ บุคลิกภาพของแต่ละบุคคลมีความสอดคล้องกับอาชีพบางประเภท โดยยึดหลักทฤษฎีการเลือกอาชีพของ Holland แบ่งบุคลิกภาพออกเป็น 6 ประเภท ได้แก่
แบบทดสอบ Career Interest test ประกอบด้วยข้อสอบทั้งหมด 100 ข้อ ใช้เวลาในการทำประมาณ 30-45 นาที คะแนนจากแบบทดสอบจะถูกนำมาคำนวณเป็นคะแนนบุคลิกภาพทั้ง 6 ประเภท โดยคะแนนของแต่ละประเภทจะอยู่ระหว่าง 1 ถึง 9 โดยที่คะแนน 1 หมายถึง มีความสนใจน้อยที่สุด และคะแนน 9 หมายถึง มีความสนใจมากที่สุด
แบบทดสอบ Career Interest test เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในการช่วยให้บุคคลสามารถค้นพบอาชีพที่เหมาะสมกับตนเอง อย่างไรก็ตาม ผลการทดสอบ Career Interest test เป็นเพียงข้อมูลส่วนหนึ่งเท่านั้น บุคคลควรพิจารณาปัจจัยอื่นๆ ประกอบการตัดสินใจเลือกอาชีพด้วย เช่น ความสามารถ ทักษะ ประสบการณ์ และความชอบส่วนตัว
เป็นแบบทดสอบวัดความสำเร็จทางวิชาการด้านทักษะการอ่านและการเขียนสำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย โดยแบ่งออกเป็นสองส่วนหลัก ได้แก่
คะแนนจากแบบทดสอบจะถูกนำมาคำนวณเป็นคะแนนรวมและคะแนนย่อยในแต่ละด้าน โดยคะแนนรวมจะอยู่ระหว่าง 200 ถึง 800 โดยมีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 500
แบบทดสอบวัดความสำเร็จทางวิชาการมีประโยชน์ในการช่วยให้ครู ผู้ปกครอง และนักเรียนสามารถประเมินความสามารถด้านทักษะการอ่านและการเขียนของนักเรียนได้อย่างถูกต้อง และช่วยให้นักเรียนสามารถวางแผนการศึกษาได้อย่างเหมาะสม